Środki ochrony indywidualnej – kto dostarcza?

O środkach ochrony indywidualnej w pytaniach i odpowiedziach.

Czy pracownik może używać własnych środków ochrony indywidualnej?

Dostarczenie środków ochrony indywidualnej jest obowiązkiem pracodawcy. Stosowanie własnych środków ochrony indywidualnej przez pracownika nie jest dopuszczalne.

§ 1 art. 237(6) kodeksu pracy (USTAWA z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, Dz.U.2020.1320 t.j. z dnia 2020.07.30, dalej: k.p.) wskazuje następująco: ,,Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.” Ponadto zgodnie z § 3. art. 237(6), środki ochrony indywidualnej powinny spełniać wymagania dotyczące oceny zgodności w odrębnych przepisach. Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, obowiązkiem pracodawcy jest dostarczenie środków ochrony indywidualnej i nie może zezwolić na używanie takich, które będą zakupione przez pracownika.

Odmienna nieco sytuacja występuje w przypadku odzieży roboczej. Pracodawca zgodnie z § 2 art. 237(7) k.p. może ustalić stanowiska , na których dopuszcza się używanie przez pracowników, za ich zgodą, własnej odzieży i obuwia roboczego. Jednak powyższego przepisu nie stosuje się, gdy pracownik wykonuje prace związane z bezpośrednią obsługą maszyn i innych urządzeń technicznych albo prace powodujące intensywne brudzenie lub skażenie odzieży i obuwia roboczego środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi. Ponadto należy pamiętać, że na pracodawcy ciąży obowiązek ustalenia rodzajów środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne. Przekazane pracownikowi środki ochrony indywidualnej i odzież robocza stanowią własność pracodawcy, który przez cały okres użytkowania powinien zapewnić, aby posiadały właściwości ochronne i użytkowe, a także zadbać o ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie.

Zasady przydziału odzieży roboczej, obuwia roboczego i środków ochrony indywidualnej

Zgodnie z kodeksem pracy pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej (jak np.: kaski, rękawice, ochronniki słuchu, okulary ochronne, maski itp.), które mają go chronić przed występującymi na stanowiskach pracy w zakładzie niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami.

Obowiązany jest również poinformować pracownika o sposobach posługiwania się tymi środkami.

WAŻNE Środki ochrony indywidualnej muszą być oznaczone znakiem bezpieczeństwa.

Pracodawca jest zobowiązany dostarczyć nieodpłatnie pracownikowi odzież i obuwie robocze (które spełniają wymagania określone w polskich normach) w takich przypadkach, jak: odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Dostarczona odzież przez cały okres użytkowania, musi posiadać właściwości ochronne i użytkowe. Na innych, określonych w tabeli norm, stanowiskach pracy pracownik może używać własnej odzieży i obuwia roboczego pod warunkiem ustalenia przez pracodawcę tych stanowisk razem z zakładową organizacją związkową lub przedstawicielami pracowników, gdy w zakładzie nie ma organizacji związkowej. Własna odzież i obuwie robocze muszą spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP).

Pranie odzieży roboczej:

Pracodawca zapewnia pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkażanie odzieży roboczej. Jeżeli pracodawca nie może zapewnić prania, mogą być te czynności wykonane przez pracownika, za jego zgodą, pod warunkiem wypłacania przez niego ekwiwalentu pieniężnego w wysokości kosztów poniesionych przez pracownika.

UWAGA Powierzanie pracownikowi prania, konserwacji, odpylania i odkażania środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, które uległy skażeniu środkami chemicznymi lub promieniotwórczymi albo materiałami biologicznie zakaźnymi jest niedopuszczalne.

Czy środki ochrony indywidualnej są takie same jak środki ochrony zbiorowej? Wyjaśniamy!

W jaki sposób dobierać odpowiednie środki ochrony indywidualnej?

Co warto podkreślić – środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane, wtedy gdy nie można wyeliminować zagrożenia stosując różne środki organizacyjne, a także wtedy, gdy środki ochrony zbiorowej są niewystarczające. Przekazane pracownikowi do użytku środki powinny spełniać wymagania zawarte w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej.

Dobór odpowiednich środków będzie wynikał z oceny ryzyka zawodowego.

Przykładowo:

zagrożenie – upadek na tym samym poziomie

źródło czynnika – mokra, śliska, nawierzchnia; uszkodzona instalacja oświetleniowa; nieporządek; nieuwaga podczas poruszania się; zatarasowane przejścia

skutek ekspozycji na zagrożenie – stłuczenia, zwichnięcia, złamania, wybicia, urazy powierzchniowe, otarcia, skaleczenia

Ryzyko szacowane metodą PN-N-18002 jest na poziomie średnim, czyli zalecane jest podjęcie działań niezbędnych do dalszego zmniejszenia ryzyka zawodowego.

Należy przystąpić do redukcji ryzyka. Do sposobów dążących do minimalizacji ryzyka związanego z upadkiem na tym samym poziomie, zaliczyć można:

•  zachowanie porządku na stanowisku pracy,
• utrzymanie dróg i przejść w odpowiednim stanie technicznym,
• zachowanie właściwego stanu podłoża – usuwanie na bieżąco rozlanych cieczy,
•  stosowanie właściwego obuwia ochronnego,
•  koncentracja,
• zachowanie ostrożności podczas poruszania się po terenie zakładu pracy.

Jako środek ochrony indywidualnej można wskazać obuwie ochronne (z podeszwą antypoślizgową).

Po zastosowaniu odpowiednich działań, warto sprawdzić na jakim poziomie kształtuje się ryzyko zawodowe.

W tym przypadku prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia niekorzystnego, związanego z pracą ulegnie zmniejszeniu, a co za tym idzie zmniejszy się ryzyko. Czy takie same zasady obowiązują gdy mówimy o środkach ochrony indywidualnej w sektorze usług? Na naszym blogu czeka na Ciebie mnóstwo wartościowych informacji!

Skontaktuj się z nami! https://ehsconsulting.pl/kontakt/