Służba BHP – czy i kiedy potrzebna?
Pracodawco, nie wiesz czy potrzebujesz wsparcia specjalisty BHP? Ten artykuł jest dedykowany właśnie do Ciebie. Na wstępie należy zaznaczyć, że wraz ze wzrostem techniki firmy z każdym rokiem poszukują coraz bardziej wykwalifikowanych pracowników. Automatyzacja przemysłu niesie ze sobą wiele zalet, oszczędności, ale również nowe zagrożenia wynikające z nowych technologii i tu mogą się popisać ciągle doszkalający się pracownicy służby BHP. W obecnych, trudnych czasach, część firm będzie chciała zaoszczędzić na redukcji etatów, między innymi pracowników służby BHP.
Kilka słów wstępu o służbie BHP
Badania, doświadczenia wykazały, że redukcja etatów pracowników BHP powoduje zwiększenie kosztów firmy, zmniejszenie wydajności i rentowności.
Odpowiednia polityka dotycząca regulacji bezpieczeństwa na firmie może zarówno zwiększyć wydajność i rentowność firmy jak i przede wszystkim uchronić pracowników przed narażeniem swojego zdrowia lub życia.
Jak pokazują dane, kraje w których panuje niski standard BHP zużywają zarówno zasoby finansowe na leczeniu poszkodowanych, jak i zasoby ludzkie redukując pracowników firmy zdolnych do pracy przez urazy i choroby zawodowe.
Solidna strategia bhp to podstawa prawidłowo funkcjonującej firmy, przynosząca wiele korzyści zarówno materialnych jak i zdrowotnych takich jak między innymi:
- efektywniejsza praca linii produkcyjnych,
- aktywność zawodowa osób starszych,
- ograniczenie wydatków i obciążenia opieki zdrowotnej,
- zwiększenie wydajności firmy wywołane zmniejszeniem podatności na choroby i urazy.
Koszty chorób i urazów związanych z czynnikami zawodowymi
Oczywistym jest, że każdy uraz czy choroba wywołuje koszty zarówno pracownika jak i pracodawcy. Nie wszystkie koszty widać na pierwszy rzut oka, co utrudnia ich oszacowanie. Koszty związane z wypadkami i chorobami zawodowymi można podzielić na 3 podstawowe grupy:
- bezpośrednie koszty opieki zdrowotnej i rehabilitacji,
- koszty spowodowane zmniejszeniem produktywności w wyniku urazów pracowników,
- koszty związane z wpływem na jakość życia i zdrowia pracowników.
Jakie korzyści mogą przynieść przedsiębiorstwom dobra strategia bhp?
Statystyki pokazują, że inwestycja w bhp praktycznie zawsze się opłaca. Firmy które przestrzegają wysokich standardów bezpieczeństwa osiągają lepszą wydajność, efektywność i rentowność, mają stabilniejsza pozycje na rynku i są bardziej poważani wśród klientów.
Ale co tak konkretnie daje dobra strategia bhp?
- zmniejsza zwolnienia chorobowe przez pracowników,
- polepsza samopoczucie pracowników,
- zmniejsza koszty spowodowane wypłacaniem odszkodowań,
- zwiększa liczbę klientów wymagających konkretnych standardów.
Oprócz korzyści płynących prosto z firmy w każdym europejskim kraju wprowadzono dopłaty i pomoce firmom zapewniającym wysoki standard BHP taki jak między innymi:
- ulgi podatkowe,
- dotacje od państwa,
- obniżenie przez ubezpieczalnie składek ubezpieczeniowych.
Kiedy muszę tworzyć „służbę BHP”?
Jeśli jesteś pracodawcą zatrudniającym od 100 do 600 pracowników, masz obowiązek stworzyć wieloosobową lub jednoosobową komórkę albo zatrudnić w tej komórce pracownika służby bhp w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Natomiast, jeśli zatrudniasz ponad 600 pracowników, jesteś obowiązany zatrudnić w pełnym wymiarze czasu pracy co najmniej 1 pracownika służby bhp na każdych 600 pracowników.
Warto pamiętać, że służba bhp podlega bezpośrednio pracodawcy. U pracodawcy będącego jednostką organizacyjną służba bhp podlega bezpośrednio osobie zarządzającej tą jednostką lub osobie wchodzącej w skład organu zarządzającego, upoważnionej przez ten organ do sprawowania nadzoru w sprawach z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jakie kompetencje powinien mieć inspektor BHP?
W Polsce jest kilka sposobów aby otrzymać zezwolenie na prace w służbie BHP.
Należy jednak rozróżnić poszczególne stopnie kariery pracowników BHP.
Inspektor ds. BHP – najniższy stopień w hierarchii, który można dostać po otrzymaniu tytułu technika BHP.
Starszy inspektor ds. BHP – Aby otrzymać ten tytuł mamy 2 opcje: 3 letni staż jako inspektor BHP z tytułem technika, lub ukończyć studia kierunkowe, bądź podyplomowe w zakresie BHP.
Specjalista ds. BHP – Wykształcenie kierunkowe wyższe lub podyplomowe i roczny staż pracy w służbie BHP.
Starszy Specjalista ds. BHP – Wykształcenie bez zmian, lecz 3 lata doświadczenia.
Główny specjalista ds. BHP – Wykształcenie bez zmian z 5 letnim doświadczeniem.
Przed pracownikami służby BHP stoi szereg wymagań i obowiązków, które muszą spełnić. Do takich obowiązków należą między innymi:
- rozumienie i interpretacja przepisów BHP, ich celów i zadań zarówno dotyczących bezpieczeństwa pracy jak i ochrony środowiska,
- wykorzystanie przepisów BHP na rzecz bezpiecznych warunków pracy, a także wiedzy z zakresu ochrony środowiska w kontekście zdrowia środowiskowego,
- projektowanie, wdrażanie i eksploatacja systemu zarządzania BHP,
- wykorzystywanie wiedzy z zakresu psychologii, socjologii, fizjologii na rzecz komfortowych warunków pracy,
- projektowanie, ocena i analiza stanowisk pracy pod względem ergonomii,
- identyfikacja i eliminacja lub ograniczenie zagrożeń w środowisku pracy pod względem czynników szkodliwych,
- dokonywanie analizy ryzyka zawodowego, ocen zagrożeń pożarowych i działań w przypadku pożaru,
- dokonywanie analiz wypadków przy pracy,
- szacowania kosztów z zakresu BHP.
Przeczytaj również: ochrona środowiska w przedsiębiorstwie
Jakie uprawnienia ma służba BHP?
Uprawnienia służby BHP są uwzględnione w § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U.1997.109.704 z dnia 1997.09.18). Służba BHP jest uprawniona do:
Specjalista ds. BHP, inspektor ochrony przeciwpożarowej, auditor wiodący ISO 45001:2018, biegły sądowy przy Sądzie Okręgowym w Warszawie, doradza i szkoli w zakresie bezpieczeństwa pracy w różnych branżach m.in. budownictwie, przemyśle energetycznym oraz zakładach produkcyjnych.