Sekcja 14 karty charakterystyki – informacje dotyczące transportu
Sekcja 14 karty charakterystyki (SDS) zawiera dane dotyczące transportu substancji lub mieszaniny niebezpiecznej. Jest to jedna z tych sekcji, które potrafią nastręczyć trudności osobom zajmującym się sporządzaniem kart charakterystyki, jednocześnie jej poprawne przygotowanie ma znaczący wpływ na swobodny obrót towarem i umożliwia jego bezproblemowy transport (szczególnie tam, gdzie mówimy o transporcie multimodalnym z wykorzystaniem transportu morskiego czy lotniczego). To tutaj znajdziemy odniesienia do przepisów transportowych wynikających z umów i regulaminów międzynarodowych, takich jak ADR, RID czy ICAO TI.
Co zawiera sekcja 14 karty charakterystyki?
Zgodnie z załącznikiem II do rozporządzenia REACH ((UE) 2020/878), sekcja 14 powinna zawierać następujące podsekcje:
- Numer UN lub numer identyfikacyjny ID
W tej podsekcji podaje się numer UN lub numer identyfikacyjny ID dla substancji, mieszaniny lub wyrobu, zgodnie z odpowiednimi przepisami transportowymi (ADR, IMDG, ADN, ICAO TI i inne). Decyzję o przypisaniu odpowiedniego numeru UN powinna podejmować osoba posiadająca wiedzę w zakresie transportu towarów niebezpiecznych.
- Prawidłowa nazwa przewozowa UN
Tutaj zamieszcza się prawidłową nazwę przewozową, uzupełnioną w stosownych przypadkach o nazwę techniczną.
- Klasa(-y) zagrożenia w transporcie
W tym miejscu wskazuje się klasę zagrożenia w transporcie, informacja powinna być zgodna z przypisanym numerem UN.
- Grupa pakowania
Tutaj należy wskazać numer grupy pakowania wynikający z przepisów modelowych.
- Zagrożenia dla środowiska
W podsekcji 14.5 należy wskazać czy substancja lub mieszanina stanowi zagrożenie dla środowiska zgodnie z kryteriami zawartymi w przepisach transportowych.
- Szczególne środki ostrożności dla użytkowników
W tej podsekcji karty charakterystyki należy wskazać wszystkie szczególne środki ostrożności, które użytkownik powinien lub musi stosować, aby zapewnić bezpieczny transport towarów niebezpiecznych.
- Transport morski luzem zgodnie z instrumentami IMO
Ta podsekcja karty charakterystyki ma zdecydowanie najrzadsze zastosowanie, ponieważ dotyczy jedynie produktów, które są przewożone luzem zgodnie z instrumentami IMO, co nie dotyczy większości produktów znajdujących się w obrocie.
Jak w praktyce sporządzić sekcję 14 karty charakterystyki?
Przede wszystkim do sporządzenia sekcji 14 karty charakterystyki trzeba przeprowadzić procedurę klasyfikacyjną dla produktu. Wcześniejsze przygotowanie klasyfikacji CLP może się okazać pomocne, ale przepisy dotyczące klasyfikacji towarów niebezpiecznych w transporcie nie zawsze są w tym zakresie identyczne z CLP.
Oczywiście klasyfikacja towaru to tylko pierwszy krok, na podstawie przypisanych klas zagrożeń należy ustalić, która z nich będzie pełniła funkcję nadrzędną (umożliwiają to odpowiednie fragmenty przepisów transportowych). W oparciu o tę decyzję przypisujemy następnie prawidłowych numer UN.
To pozwala nam skutecznie wypełnić podsekcję 14.1. Odpowiednie stworzenie karty charakterystyki w zakresie następnych podsekcji wymaga wskazania odpowiednich informacji w oparciu o przepisy transportowe, w zakresie w jakim są one przypisane do wybranego przez nas numeru UN.
Czy sekcja 14 jest naprawdę taka ważna?
Jak najbardziej – sekcja 14 to w niektórych przypadkach sekcja ważniejsza nawet od sekcji 2 i sekcji 3 karty charakterystyki. Oczywiście dla większości produktów chemicznych zwykle to sekcja 2 i sekcja 3 będą miały większe znaczenie, ale kiedy myślimy na przykład o bateriach litowo-jonowych to sytuacja wygląda już nieco inaczej.
Kiedy nadajemy towar do transportu morskiego czy lotniczego, bardzo często zostaniemy poproszeni o przedstawienie karty charakterystyki, nawet dla tych produktów, które niekoniecznie będą jej wymagały (jak wspomniane baterie). Dla przewoźnika bowiem bardzo duże znaczenie ma właśnie sekcja 14 i wynikające z niej informacje.
Niezależnie od tego jednak, która z tych sekcji (2,3 czy 14) będzie ważniejsza, to musimy pamiętać o tym, aby przedstawione w nich informacje były ze sobą spójne (czyli klasyfikacja CLP i oznakowanie produktu, współgrały z informacjami o klasyfikacji transportowej).
Podsumowanie
Sekcja 14 może wydawać się czysto techniczna, ale ma realny wpływ na bezpieczeństwo i płynność operacji logistycznych. Przewoźnicy mogą odmówić transportu towarów z nieprawidłowo sporządzoną sekcją 14 karty charakterystyki. Ze względu na specyficzny zakres merytoryczny tę sekcję warto konsultować z ekspertami posiadającymi odpowiednią wiedzę i doświadczenie.
