Apteczka w zakładzie pracy. Co powinna zawierać i gdzie się znajdować?

Dbanie o bezpieczeństwo pracowników to jeden z najważniejszych obowiązków każdego pracodawcy. Apteczka w zakładzie pracy stanowi podstawowy element systemu pierwszej pomocy i powinna być odpowiednio wyposażona oraz łatwo dostępna. Odpowiednie rozmieszczenie apteczek w zakładzie pracy może znacząco wpłynąć na skuteczność udzielania pomocy w nagłych sytuacjach. W artykule omówimy, jakie przepisy regulują wyposażenie apteczki w zakładzie pracy, co powinno się w niej znaleźć oraz kto odpowiada za jej utrzymanie.
Apteczka pierwszej pomocy w zakładzie pracy – wymóg prawny
Zasady dotyczące apteczki pierwszej pomocy w zakładzie pracy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z art. 209(1) §1 Kodeksu Pracy, pracodawca jest zobowiązany zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy, co obejmuje obowiązkowe wyposażenie apteczki w zakładzie pracy oraz jej odpowiednie oznaczenie.
Apteczka powinna być dostosowana do specyfiki i skali prowadzonej działalności, liczby zatrudnionych pracowników oraz innych osób przebywających na terenie zakładu pracy, a także do rodzaju i stopnia występujących zagrożeń. Liczba pracowników odpowiedzialnych za udzielanie pierwszej pomocy, ich przeszkolenie oraz dostępne wyposażenie powinny uwzględniać charakter i poziom potencjalnego ryzyka.
Co powinna zawierać apteczka w zakładzie pracy?
Nie ma jednolitego wykazu wyposażenia apteczki w zakładzie pracy, jednak jej skład powinien być dostosowany do specyfiki danego przedsiębiorstwa. W firmach produkcyjnych i budowlanych, gdzie ryzyko urazów jest wyższe, wymagane może być rozszerzone wyposażenie. Natomiast w biurach podstawowa apteczka pierwszej pomocy w zakładzie pracy może zawierać mniej elementów. Jej podstawowy skład powinien obejmować środki niezbędne do opatrywania ran, tamowania krwotoków i udzielania pomocy w nagłych przypadkach.
Zawartość apteczki w zakładzie pracy powinna uwzględniać:
- materiały opatrunkowe – bandaże elastyczne, jałowe kompresy gazowe, plastry z opatrunkiem,
- środki dezynfekujące – chusteczki nasączone alkoholem, płyn do odkażania ran,
- narzędzia medyczne – nożyczki, rękawiczki jednorazowe, koc termiczny,
- sprzęt ratunkowy – maseczki do sztucznego oddychania, ustniki do resuscytacji,
- leki i środki pomocnicze – sól fizjologiczną, ampułki chłodzące na urazy.
Warto pamiętać, że apteczka w zakładzie pracy nie powinna zawierać leków na receptę ani silnych środków przeciwbólowych, ponieważ ich stosowanie wymaga konsultacji lekarskiej.
Ile apteczek w zakładzie pracy jest wymaganych?
Liczba apteczek w zakładzie pracy powinna być dostosowana do liczby pracowników i charakteru działalności firmy. W przypadku niewielkich biur wystarczy jedna apteczka umieszczona w centralnym punkcie. W dużych halach produkcyjnych lub na budowach konieczne jest rozmieszczenie apteczek w zakładzie pracy w kilku strategicznych miejscach.
Przy określaniu liczby apteczek w zakładzie pracy należy uwzględnić zarówno rodzaj i skalę zagrożeń występujących w przedsiębiorstwie, jak i odległość od stanowisk pracy do najbliższej apteczki. Każdy pracownik powinien mieć możliwość szybkiego dostępu do zestawu pierwszej pomocy w razie potrzeby. Przepisy nie określają minimalnej odległości do apteczki, dlatego decyzję w tej kwestii należy dostosować do specyfiki zakładu. Często przyjmuje się zasadę, że liczba apteczek rośnie proporcjonalnie do liczby zatrudnionych osób.
Zgodnie z rozporządzeniem dotyczącym ogólnych przepisów BHP, obsługą apteczek oraz punktów pierwszej pomocy zajmuje się pracownik wyznaczony przez pracodawcę, który posiada odpowiednie przeszkolenie w zakresie udzielania pierwszej pomocy.
Oznakowanie i rozmieszczenie apteczek w zakładzie pracy
Oznaczenie apteczki w zakładzie pracy musi być widoczne i zgodne z normami BHP. W większości przypadków stosuje się zielony symbol krzyża, który jednoznacznie wskazuje jej lokalizację. Oznakowanie apteczki pierwszej pomocy w zakładzie pracy powinno znajdować się na drzwiach pomieszczeń, w których są one przechowywane, a także na planach ewakuacyjnych firmy.
Dobre rozmieszczenie apteczek w zakładzie pracy zapewnia szybki dostęp do nich w sytuacji zagrożenia. Apteczki powinny być umieszczone na wysokości umożliwiającej łatwe otwarcie oraz regularnie sprawdzane pod kątem kompletności wyposażenia – aby dokładnie określić potrzeby danego zakładu, należy przeprowadzić profesjonalny audyt BHP.
Dodatkowo w punktach pierwszej pomocy oraz przy apteczkach, w dobrze widocznych miejscach, powinny znajdować się instrukcje dotyczące udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku, a także listy pracowników przeszkolonych w zakresie ratownictwa przedmedycznego.
Kto odpowiada za apteczki w zakładzie pracy?
Obowiązek zapewnienia i utrzymania apteczek w zakładzie pracy spoczywa na pracodawcy. Jednak w praktyce odpowiedzialność za ich stan może być przekazana osobom wyznaczonym w ramach zakładowego systemu BHP. Wyznaczona osoba, np. pracownik świadczący usługi BHP lub kierownik zmiany, powinna regularnie kontrolować zawartość apteczki w zakładzie pracy, dbać o jej uzupełnianie oraz sprawdzać terminy ważności poszczególnych środków.
Szkolenia z zakresu pierwszej pomocy również odgrywają kluczową rolę. Nawet najlepiej wyposażona apteczka w zakładzie pracy nie będzie skuteczna, jeśli pracownicy nie będą wiedzieli, jak z niej korzystać. Dlatego w ramach BHP apteczka w zakładzie pracy powinna być elementem szkoleń okresowych.
Regularna kontrola i uzupełnianie zawartości apteczki
Aby apteczka pierwszej pomocy w zakładzie pracy była zawsze gotowa do użycia, konieczne jest jej regularne przeglądanie i uzupełnianie brakujących elementów. Wykaz wyposażenia apteczki w zakładzie pracy powinien być aktualizowany w oparciu o bieżące potrzeby i ewentualne zużycie środków.
Pracodawca powinien wyznaczyć osobę odpowiedzialną za kontrolę składu apteczki w zakładzie pracy oraz zapewnić dostęp do niezbędnych materiałów. Warto również prowadzić dokumentację, która umożliwi monitorowanie zużycia środków i terminów ważności poszczególnych produktów.
Wyposażenie apteczki w zakładzie pracy – zadbaj o przepisy BHP w swojej firmie
Bezpieczeństwo w miejscu pracy to podstawa, a odpowiednio wyposażona apteczka może zadecydować o skuteczności udzielonej pomocy. Jednak samo posiadanie apteczki to nie wszystko – kluczowe jest również jej prawidłowe oznakowanie, rozmieszczenie oraz regularna kontrola zawartości. Co więcej, nawet najlepsze wyposażenie nie zastąpi wiedzy i umiejętności pracowników, którzy w sytuacji zagrożenia muszą wiedzieć, jak szybko i skutecznie zareagować. W EHS Consulting specjalizujemy się w kompleksowej obsłudze firm w zakresie BHP – pomożemy Ci nie tylko dobrać wyposażenie apteczki w zakładzie pracy, ale także przeprowadzimy profesjonalne szkolenia z pierwszej pomocy, dzięki którym Twoi pracownicy będą przygotowani na każdą ewentualność. Skontaktuj się z nami i zadbaj o najwyższy standard bezpieczeństwa w swojej firmie!































