• Instrukcja BHP

    Instrukcje BHP

Czy instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy są wymagane w każdym zakładzie i na każdym stanowisku pracy?

Jeśli tak, to w jakiej formie powinny być sporządzane?

Takie pytania możemy zadać widząc różne dokumenty tworzone w organizacji.

Jesteś zainteresowany? Zadzwoń do nas!

Instrukcje Pracy Warszawa – Kodeks pracy

Zacznijmy od Kodeksu pracy. Wymóg tworzenia instrukcji jest przywołany w kilku miejscach, m.in.: Art. 209(2). § 1:

,,W przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia dla zdrowia lub życia pracodawca jest obowiązany: 2) niezwłocznie dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce bezpieczne.”

Do takich zagrożeń zaliczyć można: pożar, wybuch, czy wyciek substancji chemicznej. Prawdopodobieństwo wystąpienia takich niepożądanych zdarzeń jest różne, bowiem zależy od wielu czynników. Jednak nie możemy ich traktować jako zdarzeń całkowicie nieprawdopodobnych. Za właściwe podejście należy zatem uznać przygotowanie się na ewentualność zajścia zdarzenia i wdrożenie odpowiednich instrukcji określających schemat postępowania.

Dalej w Art. 237(4) § 2:

,,Pracodawca jest obowiązany wydawać szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy.”

Przepis nie wskazuje wprost na formę opracowania instrukcji stanowiskowych, można zatem wnioskować, że zapoznanie z instrukcją może nastąpić w formie pisemnej, czy ustnej.

Natomiast jeśli chodzi o potwierdzenie zapoznania się z obowiązującymi przepisami bhp, pracownik powinien to zrobić pisemnie, co znajduje potwierdzenie w Art. 237(4) § 3:

,,Pracownik jest obowiązany potwierdzić na piśmie zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy.”

Obowiązek tworzenia instrukcji bezpieczeństwa i higieny pracy wynika również z przepisów szczegółowych, m.in. z rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. § 41 wskazuje następująco:

,,1. Pracodawca jest obowiązany udostępnić pracownikom, do stałego korzystania, aktualne instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące:

1) stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników;

2) obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych;

3) postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi;

4) udzielania pierwszej pomocy.

  1. Instrukcje, o których mowa w ust. 1, powinny w sposób zrozumiały dla pracowników wskazywać czynności, które należy wykonać przed rozpoczęciem danej pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy, czynności do wykonania po jej zakończeniu oraz zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenia dla życia lub zdrowia pracowników. Instrukcje dotyczące prac związanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych powinny uwzględniać informacje zawarte w kartach charakterystyki tych substancji i preparatów.”

Instrukcja stanowiskowa Warszawa

Na pewno jesteśmy w stanie wskazać jakie prace są wykonywane i na jakich stanowiskach, z jakich maszyn i urządzeń pracownicy korzystają w swojej codziennej pracy, czy są używane materiały niebezpieczne i w jaki sposób funkcjonuje w zakładzie system pierwszej pomocy. Instrukcje stanowiskowe obsługi maszyn i urządzeń powinny zostać opracowane w oparciu o dokumentację techniczną dostarczoną przez producenta.

W pkt. 4 §  44 wyżej wymienionego rozporządzenia, znajdziemy informację o miejscu zamieszczenia instrukcji stanowiskowej o udzielaniu pierwszej pomocy:

,,w punktach pierwszej pomocy i przy apteczkach, w widocznych miejscach (…)”.

Odwołanie do instrukcji następuje również w §  51:

,,2. Montaż, demontaż i eksploatacja maszyn, w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej. (…)”

Szczególna uwaga zwrócona została w kierunku materiałów niebezpiecznych: §  96:

,, 2. W magazynach powinny być wywieszone instrukcje określające sposób składowania, pakowania, załadunku i transportu materiałów niebezpiecznych; z treścią instrukcji należy zapoznać pracowników zatrudnionych przy tych pracach.”

W przypadku występowania w procesach pracy czynników rakotwórczych, biologicznych o działaniu zakaźnym i innych stwarzających niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia pracowników, jednym z obowiązków pracodawcy jest określenie w instrukcjach odpowiednich zasad postępowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji, powodujących poważne zagrożenia dla pracowników.

Wymóg opracowania instrukcji, zachodzi również w przypadku konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej. Zgodnie z §  6. ZAŁĄCZNIKA Nr  2 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy:

,, 1. Środki ochrony indywidualnej powinny być stosowane zgodnie ze swoim przeznaczeniem, z wyłączeniem szczególnych i wyjątkowych sytuacji – zgodnie z instrukcją przekazaną przez pracodawcę. W razie potrzeby – w celu zapewnienia właściwego używania środków ochrony indywidualnej – pracodawca powinien zorganizować pokazy używania tych środków.”

Instrukcje stanowiskowe BHP – regulacje prawne

W zależności od rodzaju wykonywanej pracy, czy działalności przedsiębiorcy, opracowanie instrukcji wynika z różnych regulacji prawnych. Przykładowo, w przypadku prowadzenia robót budowlanych, obowiązek sporządzenia instrukcji bezpiecznego wykonywania robót budowlanych wynika z §  2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych: ,,Wykonawca przed przystąpieniem do wykonywania robót budowlanych jest obowiązany opracować instrukcję bezpiecznego ich wykonywania i zaznajomić z nią pracowników w zakresie wykonywanych przez nich robót.”

Instrukcje mogą zostać opracowane wewnętrznie w danym zakładzie pracy, bądź być dostarczone np. przez producenta substancji i preparatów niebezpiecznych, maszyn, narzędzi, rusztowań itd.

Zakres instrukcji powinien odnosić się do specyfiki  prac, np. w przypadku robót montażowych konstrukcji stalowych i prefabrykowanych elementów wielkowymiarowych, powinny być wykonywane na podstawie projektu montażu oraz planu bioz, przez pracowników zapoznanych z instrukcją organizacji montażu oraz rodzajem używanych maszyn i innych urządzeń technicznych (§  214 wskazanego powyżej rozporządzenia).

W wielu przypadkach, instrukcje są często wymieniane, gdy mówimy o użytkowaniu maszyn i urządzeń.

Sposób opracowania instrukcji powinien umożliwiać jej zrozumienie przez pracownika (język użytkownika, unikanie skomplikowanej terminologii bądź zastosowanie  objaśnień, zwięzłe przedstawienie najważniejszych informacji).

Mając wiele zadań do wykonania w firmie, możemy stanąć przed dylematem: ,,kupić gotową instrukcję stanowiskową BHP, czy opracować samodzielnie?”

Na różnych stronach spotkamy się z wieloma ofertami: instrukcje stanowiskowe maszyn, instrukcja bhp fryzjer, instrukcja stanowiskowa pracownika biurowego, instrukcja stanowiskowa pracy przy komputerze, instrukcje stanowiskowe w zakładzie pracy. Pytanie, które możemy zadać, czy warto zakupić tzw. gotowca.

Osobiście, zachęcam do podjęcia próby samodzielnego sporządzenia instrukcji, z udziałem osób, które mają wiedzę w analizowanym przez nas obszarze.

EHS Consulting świadczy usługi doradcze w obszarze opracowania dokumentacji związanej z bezpieczeństwem pracy, również instrukcji stanowiskowych BHP.

Instrukcja stanowiskowa BHP w Warszawie i okolicach – jak ją wykonujemy?

  1. Zaczynamy od nagłówka, oznaczenia numeru naszego dokumentu. W przypadku istnienia wielu dokumentów w organizacji, taki system pozwoli nam na uporządkowanie naszej dokumentacji. W łatwiejszy sposób odnajdziemy odpowiednią instrukcję, będziemy wiedzieli czego ona dotyczy, a także sprawniej określimy jej aktualność.
  2. Na pierwszej stronie umieśćmy informacje o osobach, które wzięły udział w opracowaniu instrukcji (ich rola: sporządzający, opiniujący, zatwierdzający).
  3. Postanowienia ogólne/ wstęp/ wprowadzenie – niezależnie w jaki sposób nazwiemy ten punkt, powinniśmy wskazać w nim:

– czego dotyczy instrukcja,

– jakie ma miejsce w hierarchii obowiązujących dokumentów w zakładzie (czy jest np. powiązana z innym dokumentem),

– podstawę prawną (dlaczego taka instrukcja powinna być opracowana).

  1. Wskazujemy wymogi prawne w odniesieniu do pracowników (wymagane szkolenia, uprawnienia itd.).
  2. Zasady podczas wykonywania pracy (opisane krok po kroku, tak jakbyśmy sami mieli pracę wykonać ). Jeśli dotyczy (np. w przypadku substancji chemicznych), przedstawmy warunki magazynowania i przechowywania (na podstawie instrukcji od producenta).
  3. Wymieńmy zagrożenia, które mogą wystąpić podczas wykonywania pracy, a także przedstawmy postępowanie w przypadku awarii.
  4. Uwagi końcowe (możemy podać informacje np. kiedy instrukcja traci ważność).

Jest to nasza propozycja, na której możemy się wzorować podczas sporządzania instrukcji bhp. Natomiast warto wziąć pod uwagę odmienność procesów pracy, specyfikę zakładów, dlatego instrukcje powinien opracowywać zespół.

W przypadku pytań odnośnie do instrukcji bezpieczeństwa pracy w Warszawie i okolicach – zachęcamy do kontaktu

Pamiętajmy, że tylko w przypadku instrukcji przygotowanych wewnątrz organizacji, jesteśmy w stanie lepiej zarządzać bezpieczeństwem podczas poszczególnych procesów pracy. Masz pytania? O czymś nie wspomnieliśmy? Nie wiesz dalej, jak powinna wyglądać instrukcja stanowiska pracy? Zadzwoń lub napisz do nas – wszystko wyjaśnimy. Zapraszamy do skorzystania z usług – EHS Consulting.

Jesteś zainteresowany? Zadzwoń do nas!