BHP przy maszynach i urządzeniach

Maszyny i urządzenia są stosowane w wielu zakładach pracy. Warto poznać najważniejsze wymagania, które należy spełnić, aby zadbać o bezpieczeństwo pracowników. W artykule odpowiadamy na jedne z najczęściej pojawiających się pytań w zakresie obsługi maszyn i urządzeń.

Jakie konsekwencje może ponieść pracodawca w przypadku niedostosowania maszyn do wymagań minimalnych?

Wymagania minimalne określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. W przypadku stwierdzenia podczas kontroli przez inspektora pracy PIP, że maszyna nie została dostosowana do minimalnych wymagań bhp, pracownik PIP nakaże pracodawcy usunięcie nieprawidłowości. Jeśli będzie zagrożone życie lub zdrowie pracowników, inspektor wyda decyzję wstrzymania prac przy użyciu danej maszyny. Za naruszenie przepisów BHP pracodawca może zostać ukarany karą w wysokości od 1.000 do 30.000 zł.
Powyższa kara może zostać nałożona zgodnie z Art 283 Kodeksu Pracy:

§ 1. Kto, będąc odpowiedzialnym za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kierując pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 000 zł do 30 000 zł.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto:
3) wbrew obowiązkowi wyposaża stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności;

Ponadto pracodawca może być ukarany kara pozbawienia wolności na podstawie Art. 220 Kodeksu karnego:
§ 1. Kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Jakie kontrole mogą być przeprowadzone w obiekcie budowlanym?

Zgodnie z artykułem 62 ustawy Prawo Budowlane, każdy obiekt budowlany podlega okresowym kontrolom co najmniej raz w roku lub co najmniej raz na pięć lat. W przypadku kontroli odbywającej się co najmniej raz w roku, sprawdzany jest stan techniczny elementów budynku, budowli oraz instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania innych czynników. Sprawdzane są również instalacje oraz urządzenia służące ochronie środowiska, a także instalacje gazowe i przewody kominowe (spalinowe oraz wentylacyjne). Natomiast podczas kontroli okresowej, która odbywa się co najmniej raz na pięć lat, sprawdzany jest stan techniczny oraz przydatność do użytkowania obiektu budowlanego, jego estetyka oraz otoczenie. W tej kontroli sprawdza się także instalację elektryczną oraz piorunochronną w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.
Kontrole obiektów budowlanych powinny być przeprowadzane przez osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiednich specjalnościach.
Kontrolami obiektów budowlanych lub ich części zajmuje się powiatowy inspektor nadzoru budowlanego. Na szczeblu wojewódzkim organem nadzoru budowlanego jest wojewoda, który działa przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. Najwyższy stopień w nadzorze budowlanym
stanowi główny inspektor nadzoru budowlanego.
Biorąc pod uwagę obiekty nowo wybudowane lub przebudowywane, w których znajdują się pomieszczenia pracy, aby można było przystąpić do korzystania z nich, po zakończeniu prac budowlanych oraz uporządkowaniu terenu wokół budynku, stan faktyczny poświadcza w oświadczeniu kierownik budowy.
Następnie inwestor może przystąpić do złożenia wniosku o pozwolenie na użytkowanie obiektu budowlanego.
Przed złożeniem tego wniosku, inwestor-pracodawca ma obowiązek, co najmniej 14 dni przed zamierzonym terminem przystąpienia do użytkowania, zawiadomić o tym, zgodnie z właściwością wynikającą z przepisów szczególnych organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz Państwowej Straży Pożarnej. Wówczas w terminie 14 dni od daty otrzymania powiadomienia, organy te mogą dokonać kontroli obiektu w zakresie zgodności z projektem budowlanym. Natomiast, jeśli nie zajmą żadnego stanowiska w ciągu tych 14 dni, wówczas uznaje się, że organy te nie mają uwag i nie zgłaszają sprzeciwu (mógłby on skutkować wydaniem negatywnej decyzji przez PINB). Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydaje decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, która powinna nastąpić przed upływem 21 dni od dnia złożenia
wniosku

Czym jest dokumentacja techniczno-ruchowa i kiedy jest wymagana?

Dokumentacja techniczno-ruchowa to zbiór dokumentów zawierających ważne informacje dotyczące maszyny. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn (§ 59), instrukcja ta zawiera: nazwę i pełny adres producenta i jego upoważnionego przedstawiciela; określenie maszyny, które zostało umieszczone na samej maszynie, z wyjątkiem numeru seryjnego; deklarację zgodności WE lub dokument przedstawiający treść deklaracji zgodności WE, wskazujący szczegółowe dane dotyczące maszyny, niekoniecznie zawierający numer seryjny i podpis; ogólny opis maszyny; rysunki, schematy, opisy i objaśnienia niezbędne do użytkowania, konserwacji i naprawy maszyny oraz sprawdzenia prawidłowości jej działania; opis stanowiska lub stanowisk pracy, które mogą zajmować operatorzy; opis zastosowania maszyny zgodnego z przeznaczeniem; ostrzeżenia dotyczące niedozwolonych sposobów użytkowania maszyn, które, jak to wynika z doświadczenia, mogą mieć miejsce; instrukcje montażu, instalowania i łączenia, zawierające rysunki, schematy i sposoby mocowania oraz określenie podwozia lub instalacji, na jakich maszyna powinna być zamontowana; instrukcje dotyczące instalacji i montażu, mające na celu zmniejszenie hałasu lub drgań; instrukcje dotyczące oddania do użytku i eksploatacji maszyny oraz, jeżeli jest to niezbędne, instrukcje dotyczące szkolenia operatorów; informacje
dotyczące ryzyka istniejącego mimo zastosowania konstrukcji bezpiecznej samej w sobie, środków zabezpieczających i dodatkowych środków ochronnych; instrukcje dotyczące środków ochronnych, jakie musi zastosować użytkownik we właściwych przypadkach, łącznie z dostarczeniem środków ochrony indywidualnej; podstawowe parametry narzędzi, które można stosować w maszynie; warunki, w jakich maszyna spełnia wymagania stateczności podczas użytkowania, transportu, montażu, demontażu, postoju, badań czy przewidywalnych awarii; określające bezpieczne warunki transportu, przenoszenia i przechowywania, z podaniem masy maszyny i jej poszczególnych części, jeżeli istnieje konieczność osobnego
transportu; sposób postępowania w razie wypadku lub awarii; jeżeli w maszynie zastosowano funkcję blokowania, to należy podać sposób przeprowadzenia bezpiecznego odblokowania urządzenia; opis czynności regulacyjnych i konserwacyjnych, jakie powinien wykonywać użytkownik, oraz zapobiegawcze środki konserwacji; instrukcje umożliwiające bezpieczne przeprowadzenie regulacji i konserwacji, w tym środki
ochronne, jakie należy podjąć w trakcie tych czynności; specyfikacje części zamiennych, jakie mają zostać użyte, jeżeli mają one wpływ na zdrowie i bezpieczeństwo operatorów; parametry dotyczące emisji hałasu; dotyczące promieniowania emitowanego przez maszynę, szczególnie promieniowania niejonizującego, które może mieć niekorzystny wpływ na operatora i osoby narażone, w szczególności gdy mają wszczepione
aktywne lub nieaktywne urządzenia medyczne. Dokumentacja techniczno-ruchowa jest wymagana dla wszystkich maszyn wprowadzonych do obrotu
na terenie Unii Europejskiej. Dotyczy ona wszystkich maszyn bez względu na datę produkcji (gdy maszyny zostały wyprodukowane przed 1 stycznia 2003r., pracodawcy są zobowiązani do dostosowania maszyn do wymagań minimalnych – powinni to byli wykonać do 1 stycznia 2006r.).

Jakie są różnice między wymaganiami minimalnymi a zasadniczymi w stosunku do maszyn?

Wymagania zasadnicze dotyczą nowych maszyn i adresatami przepisów dotyczących tych wymagań są producenci, importerzy, a także dostawcy maszyn. Natomiast wymagania minimalne dotyczą maszyn już użytkowanych i adresatem w tym przypadku jest pracodawca. Kolejną różnicą jest ocena spełnienia wymagań przez maszynę: w zakresie wymagań zasadniczych, oceny dokonuje producent maszyny, natomiast oceny w zakresie wymagań minimalnych dokonuje pracodawca. Pracodawca ma obowiązek dostosować maszyny wyprodukowane przed 1 stycznia 2003r. do wymagań minimalnych (do 1 stycznia 2006r.), natomiast maszyny wyprodukowane po 1 stycznia 2003 mają spełniać wymagania zasadnicze i za to odpowiedzialny jest ich producent

Jakie podstawowe wymagania musi spełnić pomieszczenie, które zostało przeznaczone jako miejsce wykonywania pracy stałej?

Wymagania dla pomieszczenia:
1. wymiary pomieszczenia (powierzchnia, kubatura, wysokość):
− na każdego pracownika powinno przypadać co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podłogi co łącznie daje co najmniej 20 m2 wolnej powierzchni podłogi;
− na każdego pracownika powinno przypadać co najmniej 13 m3 wolnej objętości pomieszczenia co łącznie daje co najmniej 130 m3 kubatury;

− wysokość nie może być mniejsza niż 3 m (przy wykonywaniu pracy stałej i przy założeniu, że nie występują czynniki szkodliwe);
2. oświetlenie:
− powinno być zapewnione światło dzienne. Jeśli praca odbywa się w porze nocnej lub jeśli zastosowanie światła dziennego nie wystarcza, należy zapewnić oświetlenie elektryczne;
− natężenie oświetlenia na stanowisku biurowym wynosi minimum 500 lx;
3. temperatura
− w pomieszczeniach biurowych temperatura nie może być niższa niż 18°C;
4. dostęp do stanowiska pracy:
− podłoga powinna być stabilna, równa, nieśliska, niepyląca, odporna na ścieranie i nacisk oraz łatwa do utrzymania w czystości;
− bezpieczne i wygodne dojście;
5. inne:
− urządzenia i instalacje elektryczne muszą być bezpiecznie i nie mogą grozić pożarem, wybuchem, itp.

Potrzebujesz dokumentacji BHP? EHS Consulting może Ci pomóc! Zajmujemy się profesjonalną obsługą BHP.

 

Audyt BHP i PPOŻ. w Twojej firmie?

Skontaktuj się z nami: https://ehsconsulting.pl/kontakt/